KÖŞE YAZISI
Topraksız Tarım Sistemleri – Topraksız Tarımda Hangi Sistemi Kurmalıyız
Topraksız tarım katı kültür ve su kültürü olmak üzere ayrılmaktadır. Bu yöntemler topraksız tarımda yetiştirmek istediğimiz ürünlere göre değişmektedir.
Bu yazımda sizlere kısaca dünya genelinde ve ülkemizde en çok üretimi yapılan ürünlerin hangi sistemlerde yetiştirildiğinden bahsedeceğim.
Katı kültür topraksız tarım sistemi substrat kültürü olarakta bilinmektedir. Katı kültür sisteminde işlenmiş hindistan kabuğu yani cocopeat (kokopit), taş yünü, torf, perlit gibi yapılar kullanılmaktadır. Bunlar arasında ise en çok kullanılan cocopeat ve torf malzemesidir. Özellikle ticari topraksız tarım üretim tesislerinde cocopeat kullanılmaktadır. Torf kullanımı daha çok fide üretimi kısmında kullanılmaktadır. Cocopeat yapısı gereği su tutma kapasitesi yüksek ve bitkilerimizin üretimi için çok iyi bir ortam oluşturmaktadır. Bitki köklerinin rahat gelişmesi, su tutma özelliğinin iyi olmasıylada bitkilerin bitki besinli suya yarayışlı şekilde rahat ulaşabilmesini sağlayabilmektedir.
Katı ortam cocopeat kültüründe domates üretimi ve çilek üretimi yapılmaktadır. Çilek ve domates bitkisi kök ve gövde yapısı gereği katı bir ortamda yetiştirilmeye daha uygun bitkilerdir. Bu nedenle cocopeat sistemleri başarılı bir şekilde üretim yapmamıza olanak sağlar.
Cocopeat sistemleride kendi içerisinde katlı ve düz sistem olarak ayrılarak domates üretiminde düz tek sıra sistem üretim, çilek ise ister katlı olarak istenilir ise düz yatay şekilde tek sıra halinde sistem kurularak üretimi gerçekleştirilebilmektedir. Çilek üretiminde bitkimiz yukarıya doğru çok büyümemesinden dolayı toplam 2 kat olacak şekilde dizayn edilebilir ancak günümüzde kat sistemi yerine düz yatay sistemler toplam kapasite düşürülmeden güneşlenme daha iyi olabilmesi için tercih edilmeye başlanmıştır. Domates üretiminde kat sistemi ile üretim yapmak mümkün değildir. Bunun nedeni topraksı tarım domates üretiminde bitki gövdesi yukarıya doğru 20 metreye kadar büyüyebilesi ile beraber gövde yapısı topraksız tarım sistemine sardırma işlemi yapılarak tüm yıl üretim yapılmaktadır.
Diğer üretim yöntemimiz su kültürü olan sistemdir. Bu sistemde daha çok yeşillik grubu üretimi için uygundur. Su kültüründe bitki köklerimize bitki besinli suyumuzu direk köklere gelecek şekilde temas ettirme prensibine dayanmaktadır. Bu nedenle su kültüründe katı bir ortam bulunmasına gerek yoktur arkdaşlar. Yalnızca bazı yukarı yönlü bitkilerimiz sistemler üzerinde devrilmemesi ya da bitkilerde yatma olmaması için kök bölgesine destek saksı koyulabilmektedir.
En çok gelen sorulardan biri domates ve çilek su kültüründe üretilmez mi sorusu olmaktadır.
Değerli arkadaşlar evet domates bitkiside çilek bitkiside yetişebilir. Ancak yukarıda da bahsettiğim gibi domates yukarı yönlü çok büyümesi ile kök yapısının geniş olmasından dolayı ve bunun dışında ağaç formunda yapısından dolayı ticari olarak su kültürüne uygun değildir. Çilek bitkisinde yukarı yönlü büyümesede kök ve gövde yapısı odunsu yani ağaç formunda olmasından kaynaklı olarak su kültürüne ticari olarak uygun değildir. Su kültürü sistemimiz olupta yeşillik üretimi yapıyorsak ama kendi ihtiyacımız için basit şekilde domates ve çilek üretilebilir. Ancak unutulmamalıdır ki ticari faaliyette olan tesisimizde kontrollü üretim yapmalıyız ve hastalık, zararlı gibi istenmeyen durumlardan kaçınılmalıdır.
Değerli arkadaşlar, topraksız tarım tesis yatırımlarınız için doğru üretim sistemi seçilmeli ve kesinlikle profesyoneller ile çalışmalısınız.
Topraksız tarım dünya çapında kabul görmüş çok başarılı bir modern üretim yöntemidir. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.