Un sektörü tarife dışı engellerden rahatsız

Türkiye, geçen yıl 138 ülkeye 3,7 milyon ton un ihraç ederek 1,5 milyar dolarlık döviz geliri elde ederek küresel pazarda dünya liderliğini sürdürdü. Sektör, tarife dışı engellerle önünün kesildiği görüşünde.

Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF) Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, TUSAF 18’inci Ulusalarası Kongre ve Sergisi’nde sektörün bugünü ve geleceğine ilişkin açıklamalarda bulundu.

Un sektörünün ihracatta son 10 yıldır açık ara dünya şampiyonu olduğunun altını çizen Tezcan, geçen yıl yapılan ihracatın miktar ve değer bakımından önemli işaretler barındırdığını söyledi.

Tarım ürünleri ihracatında un sektörünün büyük bir paya sahip olduğunu vurgulayan Tezcan, ihracatın covid salgını döneminde düşüş yaşamasına karşın sonrasında hızlı bir toparlanma gösterdiğini işaret etti.

2023’te 3.7 milyon ton ihraç ettiklerini belirten Tezcan, karşılığında 1.5 milyar dolarlık gelir elde edildiğini söyledi.

Sektör ihracatının artarak devam etmesini hedeflediklerini vurgulayan Tezcan, “Türkiye’nin un ihracatının 2024 sezonunda miktar bazında 4 milyon ton bandını zorlamasını bekliyoruz” diye konuştu.

Katma değerli ürün sayısı ve çeşitliliğini artırmaya odaklandıklarını ifade eden Tezcan, dış pazarda ikili anlaşmaların ortaya çıkardığı vergisel dezavantajlardan dolayı birçok ülkeye satış gerçekleştiremediklerini kaydetti.

Sektörün tarife dışı engllerle dış pazarda önüne engller çıkarıldığını savunan Tezcan, “Türkiye açısından vergi dezavantajı ortadan kalksa un sektörü olarak Avrupa Birliği ve ABD başta olmak üzere pek çok ülkede açık ara lider oluruz. Zira altyapı, teknoloji ve lojistik olarak çok iyi durumdayız. Tarife dışı engellerle maalesef elimizdeki avantajları tam manasıyla fırsata çeviremiyoruz” yorumunda bulundu.

Türkiye’nin en büyük ihracat pazarının uzun yıllardır açık ara farkla Irak olduğu bilgisini veren Tezcan, son yıllarda Venezuela ve Libya’ya yapılan ihracattaki yükselişin de dikkati çektiğini bildirdi.

Tezcan, Kızıldeniz’de yaşanan problemlerle Cibuti ve Sudan pazarlarındaki artışa ilişikin ise şu yorumlarda bulundu: “2024 sezonunda da sektör olarak yeni pazarların oluşacağını gözlemleyeceğiz. Sektöre yeni kazandırılan ve yenilenen üretim tesisleri geleneksel un fabrikacılığını çok daha modern tesisler haline getirdi. Makineleşme oranı her yıl artarken üretimin hiçbir safhasında insan eli değmeyen, yapay zeka desteğiyle karbon ayak izini azaltan fabrikalar yenilenerek hizmete açılmaya başlandı. Dönüşen dünyada tüketicilerin değişen taleplerinde unlu mamuller sektörünün de bu gelişmelrden nasibini oldığını ve yeni trendlerin oluştuğuna şahit oluyoruz. Sanayicilerimizin de trendleri takip ederek, talebe uygun ürünler üreterek un ihracatını daha da artıracağı öngörüyorum.”

Sektör olarak tüketiciyi koruyarak, kaliteli ve güvenli gıda üretmeye devam edeceklerini vurgulayan Tezcan, Yeşil Mutabakat kapsamında, kaliteyi koruyup verimi yükseltmeye, karbon ayak izini sıfırlamaya yönelik çalışmalara hız kazandıracaklarını da sözlerine ekledi.

Geçen yıl 138 ülkeye un ihracatı yapıldığını ifade eden Tezcan, söz konusu dönemde 550 milyon 801 bin dolarla en çok ihracatın Irak’a gerçekleştirildiğini ifade etti. Ardından bu ülkeyi Somali, Suriye, Cibuti ve Venezuela takip etti.

Miktar açısından bakıldığında, geçen sene un ihracatında rekor seviyeye ulaşıldı. Un ihracatı 2023’te 3 milyon 656 bin 296 ton olarak kayıtlara geçti.